Studium przypadku

Lecz jak tak naprawdę wygląda dyskalkulia w rzeczywistości....?

W tej notce przedstawiamy pierwszoosobową relację oraz specjalistyczną analizę zaburzeń dokonaną na przypadku piętnastoletniego chłopca. Wykazywał on problemy z matematyką i dlatego został kompleksowo przebadany. Na końcu przedstawione zostały wnioski psychologa.

Przykład ten pomóc może w zrozumieniu jak wyglądają specyficzne trudności w uczeniu się matematyki, w jaki sposób diagnozowane są osoby z dyskalkulią, nad czym powinny pracować oraz jakie mogą mieć silne strony.

Na początek przytoczymy relację chłopca opisującego swoje trudności. Jest to dosłowny cytat pokazujący, czym dla niego jest to zaburzenie oraz jakie trudności emocjonalne związane są z niezdolnością do rozumienia treści wykładanych na lekcji matematyki.

Oto co mówi sam o sobie Piotr, lat 15:
„Problemy z matematyką zaczęły się w klasie trzeciej, kiedy weszła tabliczka mnożenia, i trwają do dziś. Nie mogę pojąć dobrze, o co w tej matematyce chodzi. Łatwe przykłady na dodawanie i odejmowanie mogę spróbować rozwiązać, ale tylko na dodawanie i odejmowanie. Dzielić nie potrafię, bo wydaje mi się, że dzielenie jest podobne do mnożenia. Matematyka jest dla mnie jednym z najtrudniejszych przedmiotów w szkole. Chciałbym ją umieć, ale nie potrafię jej zrozumieć. W matematyce pojawiają się coraz trudniejsze przykłady na mnożenie, a ja nie umiem ich wykonać. Z zadaniami tekstowymi też mam problemy, dlatego że w tych zadaniach występują niewiadome, które trzeba obliczyć i napisać poprawną odpowiedź.”


Poniżej przedstawione zostały metody badania, którym poddany został chłopiec.

Te metody badania to:

 

1. Obserwacja
2. Wywiad
3. Testy:

• Zdolności ogólnych
• Zdolności specyficznych
• Osiągnięć i umiejętności szkolnych

Testy oceniały kilka płaszczyzn funkcjonowania. Pozwalały na ocenę poziomu umiejętności w różnych dziedzinach. Zostały one wymienione poniżej. Następnie zaś opisano wyniki, jakie uzyskał chłopiec w każdej z nich.

Poziom umiejętności matematycznych chłopca:

• Pojęcie liczby i umiejętność liczenia.
• Posługiwanie się liczbami w życiu codziennym.
• Umiejętność dodawania i odejmowania.
• Osiągnięcia matematyczne w szkole.

Tak zaś przedstawiały się wyniki chłopca w tych poszczególnych płaszczyznach:

Pojęcie liczby i umiejętność liczenia:

• Potrafi liczyć w myśli w sposób uporządkowany.
• Zna symbole cyfr i je zapisuje.
• Umie przeliczać od dowolnego miejsca, ale lepiej radzi sobie z przeliczaniem małych liczb.

Posługiwanie się liczbami w życiu codziennym:

• Często nie radzi sobie z pieniędzmi w sytuacjach wymagających liczenia.
• Nie zna się na zegarku.
• Popełnia błędy przy liczeniu pieniędzy, pomiarze długości, ustalaniu wyników obliczeń.

Umiejętność dodawania i odejmowania:

• Wspomagając się konkretami, lepiej radzi sobie z dodawaniem, niż odejmowaniem.
• Zauważa różnicę pomiędzy mniej i więcej.

Osiągnięcia matematyczne w szkole:

• Osiągnięcia matematyczne w szkole są bardzo małe, a lekcje matematyki bardzo trudne.

Problemy Piotra z matematyką powodowały wiele stresów w jego życiu, lecz były również czynnikiem motywującym.

Na podstawie wyżej wymienionych testów udało się zgromadzić informacje pozwalające ocenić zdolności chłopca. Psycholog dokonał ogólnego osądu, a jego rezultat przedstawiony został poniżej.

Ogólny osąd wyników:

• Umiejętności matematyczne chłopca są istotnie poniżej poziom przewidzianego dla jego wieku życia.
• Wykazane deficyty wzrokowo-przestrzenne oraz motoryczne uwarunkowały problemy w uczeniu się matematyki, spowodowały dysgrafię.
• Dzięki równowadze mocnych stron może jednak z powodzeniem stawić czoła wymaganiom adekwatnym dla jego wieku i w ten sposób kompensować swoje braki i budować poczucie własnej wartości.

Źródło:

Oszwa U., Psychologia trudności arytmetycznych u dzieci. Doniesienia z badań, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2008, ss. 157, 161-164, 17-172.